10 · 29 · 32
Griel
CDNA beoordeelsoort: nee
laatste jaar beoordeeld door CDNA: 2008
Burhinus oedicnemus · Eurasian Stone-curlew
Soort broedt van 55°N zuidwaarts in Europa, Noord-Afrika, Midden-Oosten en West- en Zuid-Azië; overwintert in Middellandse-Zeegebied en Zuid-Azië. Voormalige broedvogel, niet na 1958.
In 1800-1957 was de soort een schaarse broedvogel in de duinen van Noord- en Zuid-Holland. De Amsterdamse Waterleidingduinen (AW-duinen) vormde het laatste bolwerk. Dit gebied ligt aan beide zijden van de grens tussen Noorden Zuid-Holland, tussen Bloemendaal en Zandvoort in het noorden, en Noordwijk en Noordwijkerhout in het zuiden. Jan P Strijbos vond hier 13 nesten in 1922 en 17 in 1927; voor het jaar 1923 schatte hij het totaal voor geheel Nederland op c 30 broedparen waarvan meer dan de helft (18-20) in de AW-duinen (Strijbos 1980). In het algemeen arriveerden ze in midden-maart en bleven tot de tweede week van oktober en soms nog in november (cf Ardea 11: 142-143, 1922; 17: 41, 1928).
In iedere maand werd de soort vastgesteld (cf Eykman et a 1949, Kist et al 1970) maar er zijn slechts enkele gevallen van begin november tot midden maart. In 1969-94 dateerde meer dan de helft van de gevallen van april tot en met de eerste week van juni. Gerald Oreel (in litt) verzamelde voor zijn onderzoek naar het voorkomen in 1958-97 in Nederland en België (cf DB 6: 71 1984) bovendien nog circa 42 niet-aanvaarde of niet-ingediende gevallen uit 1969-97. Een aantal van deze gevallen zou mogelijk voor aanvaarding door de CDNA in aanmerking kunnen komen; ze dateerden van maart (twee), april (zeven), mei (12), juni (11), juli (drie), augustus (twee), september (vier) en november (één), met als uiterste datums 23 maart en 1 november. Bovendien zijn er bijvoorbeeld van 1969 en 1974-75 meldingen bekend van Langevelderslag, Noordwijk, Zuid-Holland (van Dijk & Hoek 1989), en van 1991-96 van Texel, Noord-Holland (cf Dijksen 1996). Ook zouden in 1981-84, 1988 en 1990 solitaire exemplaren aanwezig zijn geweest te Meyendel, Wassenaar, Zuid-Holland (cf Duinstag 9 (2): 18, 1994). Vooral zes waarnemingen tussen 23 april en 28 juli 1981 rond Bierlap en Kijfhoek te Meyendel door een enkele waarnemer suggereren dat toen een niet-geslaagd broedgeval plaatsvond (René Wanders in litt). Het enige goed gedocumenteerde geval van een bezet territorium komt echter van het Zwanenwater, Zijpe, Noord-Holland, waar in de zomers van 1992-93 een ongepaard exemplaar aanwezig was in geschikt habitat. Het feit dat in de afgelopen decennia veel waarnemingen geheim werden gehouden en niet werden ingediend bij de CDNA houdt vermoedelijk verband met de hoop op zijn terugkeer als broedvogel en de wens risico’s op verstoring zo veel mogelijk te vermijden. De dichtstbijzijnde broedgebieden bevinden zich in Champagne, Noord-Frankrijk, waar de soort nestelt in weinig intensief gebruikte akkergebieden (Veldornitol Tijdschr 4: 37-66, 1981), en Norfolk, Engeland, waar het broedgebied meer aan open, zandige terreinen van de Veluwe, Gelderland, doet denken. Ringterugmeldingen van 13 maart 1991 te Zeebrugge, West-Vlaanderen, België (Mergus 5: 27-28, 1991), van juni 1994 in Gelderland, van mei 1995 in Noord-Holland en van maart-april 1996 in Zeeland tonen aan dat ten minste een deel van de Nederlandse (en Belgische) vogels uit Engeland afkomstig was. De soort wordt sinds 1 januari 2009 niet langer beoordeeld door de CDNA.
Zeldzame vogels van Nederland [2001]
datum | prov, gemeente | |||
---|---|---|---|---|
1. | 6 mei 1969 | FR | Ameland | |
2. | 14 april 1972 | FR | Schiermonnikoog | |
3. | 2 mei 1975 | LI | Maasgouw | |
4. | 11 mei 1975 | LI | Bergen (L) | |
5. | 5 juni 1975 | ZH | Katwijk | |
5 juni 1975 | ZH | Wassenaar | ||
6. | 29 juli 1975 | FR | Terschelling | |
7. | 4 april 1976 | NH | Castricum | |
8. | 4 juni 1977 | LI | Gulpen-Wittem | |
9. | 14 september 1977 | NB | Land van Cuijk | |
10. | 29 t/m 30 april 1978 | ZH | Voorne aan Zee | |
11. | 4 april 1980 | LI | Maasgouw | |
12. | 15 mei 1980 | NH | Bloemendaal | |
13. | 16 augustus 1980 | FR | Terschelling | |
14. | 24 t/m 29 mei 1981 | FR | Ameland | |
15. | 28 mei 1981 | FL | Zeewolde | |
16. | 2 juli 1982 | ZL | Terneuzen | |
17. | 4 t/m 8 september 1982 | FL | Zeewolde | |
18. | 24 augustus 1983 | FR | Terschelling | |
19. | april 1984 | ZL | Terneuzen | |
20. | 5 juni 1984 | GE | Putten | |
21. | 29 augustus 1984 | ZH | Voorne aan Zee | |
22. | 3 mei 1988 | NH | Texel | |
23. | 18 mei 1989 | NH | Texel | |
24. | 13 t/m 14 mei 1990 | NH | Castricum | |
25. | 21 mei 1990 | NH | Castricum | |
26. | 4 juni t/m 4 oktober 1992 | NH | Schagen | |
25 april t/m augustus 1993 | NH | Schagen | ||
27. | 25 april 1993 | NB | Maashorst | |
28. | 5 t/m 7 juni 1994 | GE | Voorst | |
29. | 10 mei 1995 | NH | Beverwijk | |
30. | 26 september 1995 | LI | Venlo | |
31. | 30 maart t/m 1 april 1996 | ZL | Schouwen-Duiveland | |
32. | 11 juli t/m 20 augustus 1996 | NH | Texel | |
33. | 23 april 1997 | UT | Houten | |
34. | 13 mei 1997 | ZH | Alphen aan den Rijn | |
35. | 17 t/m 18 mei 1997 | ZH | Rotterdam | |
36. | 27 t/m 29 juni 1997 | ZL | Noord-Beveland | |
37. | 9 mei 1998 | ZH | Rotterdam | |
38. | 22 mei 1999 | NH | Bloemendaal | |
39. | 7 juni 1999 | GE | Ede | |
40. | 19 april 2000 | NB | Oss | |
41. | 13 mei 2000 | ZH | Rotterdam | |
42. | 6 augustus 2000 | ZH | Wassenaar | |
43. | 3 oktober 2000 | FR | Vlieland | |
44. | 8 t/m 9 april 2001 | ZL | Veere | |
45. | 12 mei 2001 | ZH | Wassenaar | |
46. | 15 mei 2001 | ZH | Noordwijk | |
47. | 26 juli 2001 | ZL | Schouwen-Duiveland | |
48. | 18 april 2002 | NH | Bergen (NH) | |
49. | 29 t/m 30 april 2002 | LI | Nederweert | |
50. | 28 mei 2002 | FR | Smallingerland | |
51. | 8 t/m 9 mei 2003 | NH | Schagen | |
52. | 15 juni 2003 | GE | Ede | |
53. | 21 maart 2004 | ZL | Veere | |
54. | 3 mei 2004 | UT | Oudewater | |
55. | 6 mei 2004 | FR | Noardeast-Fryslân | |
56. | 8 t/m 20 mei 2004 | ZH | Westland | |
57. | 7 juli 2004 | ZL | Veere | |
58. | 24 t/m 25 oktober 2004 | ZL | Hulst | |
59. | 24 april 2005 | ZH | Wassenaar | |
60. | 2 mei 2005 | NH | Den Helder | |
61. | 6 augustus 2005 | FL | Dronten | |
62. | 12 mei 2006 | ZL | Veere | |
63. | 11 april 2007 | LI | Beekdaelen | |
64. | 16 mei 2007 | GE | Berg en Dal | |
65. | 18 mei 2007 | ZH | Noordwijk | |
66. | 19 mei 2007 | ZH | Rotterdam | |
67. | 18 juli 2007 | OV | Losser | |
25 juli t/m 8 augustus 2007 | OV | Losser | ||
68. | 8 augustus 2007 | NB | Heusden | |
69. | 31 maart 2008 | ZH | Pijnacker-Nootdorp | |
70. | 26 april 2008 | NB | Vught | |
71. | 5 t/m 10 juni 2008 | DR | Westerveld |
één geval | aantal gevallen geclusterd, zoom in voor individuele gevallen | ||
vervolglocatie van een geval | geval binnen deze gemeente, hetzij geval niet nauwkeuriger bekend, of kwetsbare plaats |
Arnoud B van den Berg · Griel · 07-06-1992
Arnoud B van den Berg · Griel · 07-06-1992
De Griel in Gelderland, Avifauna van Gelderland [avifaunavangelderland.blogspot.nl]
waarneming.nl
Griel, Aekingerzand, Westerveld, 5 juni 2008, Rob Voesten [youtube.com]